زندگی را می‌توان روند پیاپی مواجه شدن با مسائل و تلاش برای حل آنها دانست، حل موفقیت‌آمیز مسائل زندگی به اعتماد به نفس بیشتر و آرامش فرد منجر می‌شود در حالی که حل ناقص و برخورد غیراصولی با مسائل و مشکلات زندگی، بهداشت روان شخصی را به طور جدی تهدید خواهد کرد.
اولین مرحله در مسأله‌گشایی موفقیت‌آمیز، آن است که شخص این ادراک را در خود پرورش دهد که «تو می‌توانی مشکلاتت را حل کنی» همچنین برای ایجاد جهت‌گیری حل مسأله در خودتان، باید بدانید که بخشی از زندگی مواجه شدن با مشکلات است و آرام و خونسرد برای انتخاب بهترین راه‌حل ممکن، به توانایی خود، اتکا کنید.
مراحل حل مسأله:
اولین قدم در مواجهه با مشکل، شناخت دقیق مسأله می‌باشد. یعنی باید بتوان مسأله و ابعاد آن را بررسی کرد و آن را به عنوان یک پدیده طبیعی قابل حل پذیرفت. همچنین دانستن این نکته که مسأله و مشکل، همه‌جا و برای همه کس وجود دارد و باید آن را همانطوری که وجود دارد مورد پذیرش قرار داد. در این مرحله داشتن اعتماد به نفس و اراده محکم و قوی، انسان را در حل مسأله، کمک می‌کند.
شناسایی کامل مشکل:
در این مرحله باید در مورد مشکل به تفکر پرداخت و دریافت که چه عواملی باعث ایجاد مشکل شده است. این مشکل از کی شروع شده و دلیل آن چه بوده است؟ باید ابتدا اطلاعات مربوط به مشکل را جمع‌آوری و سپس مشکل را بطور دقیق تعریف کرد و مشخص نمود که مشکل کیست یا چیست؟ ساده است یا مرکب و چه ویژگی‌هایی دارد و….
پیدا کردن راهحلهای مختلف:
مرحله سوم ارائه فرضیه‌ها و راهحلهای مختلف است. در این مرحله باید تا آنجا که امکان دارد، راهحلهای متعدد را برای حل مشکل پیدا کرد. موضوع مهم در این مرحله، کمیت و تعداد راه‌حل‌هاست، نه کیفیت آنها. در این راستا باید از بارش فکری استفاده گردد، یعنی ذهن خود را آزاد گذاشت و هر راه‌حلی را که به ذهن می‌رسد، چه خوب یا بد یادداشت نمود و ذهن را محدود نکرد. نکته مهم اینکه در این مرحله می‌توانید، از افراد حمایت‌کننده در ارائه راهحلهای مناسب استفاده کنید تا از به کار بردن یک روش ثابت خودداری گردد.
ارزیابی راه‌حل‌ها:
در این مرحله باید پیامدها و نتایج هریک از راه‌حل‌ها را پیش‌بینی کرد و سودمندی آن را برای خود و دیگران مورد قضاوت قرار داد. پس از در نظر گرفتن وقت کافی برای تعریف مشکل و بررسی راهحلهای مختلف آماده‌اید تا درباره یک شیوه کار تصمیم بگیرید. چنانچه از مشکلاتی که در پیش رو دارید شناخت کامل داشته باشید و فهرستی از راهحلهای مختلف نیز تهیه کرده باشید، تصمیم‌گیری و انتخاب راهحلهای مختلف بسیار آسان خواهد بود.
انتخاب راه‌حل‌ها و اولویت‌بندی راه‌حل‌ها:
پس از تهیه فهرستی از راهحلهای مختلف، با یک نگاه اجمالی به آنها و پاسخ‌های احتمالی، براساس ویژگی عملی بودن (قابلیت اجرایی هر یک از راه‌حل‌ها) آنها را اولویت‌بندی کنید.
بعد از انتخاب مناسب‌ترین پاسخ‌ها به ترتیب اولویت، نتایج احتمالی هر راه‌حل را نیز پیش‌بینی نمایید.
اجرای راه‌حل انتخابی:
پس از اولویت‌بندی راه‌حل‌ها، اولین اولویت را به عنوان راه‌حل به مرحله اجرا درآورید و نتایج را در رفع مشکلات مورد بررسی قرار دهید.
ـ بازبینی راه‌حل اجرایی و در صورت لزوم انتخاب راه‌حل دیگر:
در فرآیند مرحله ششم و هفتم که مرحله اجرا و بازبینی راه‌حل اجرایی است باید راهحلهای سودمند و مفید انتخاب و در عمل اجرا شوند. سپس پیامدهای این راه‌حل‌ها مورد توجه قرار گرفته و در صورت عدم موفقیت مراحل حل مسأله را مجدداً مرور کنید، آیا مشکل را به درستی مشخص کرده‌اید؟
الف ـ باید یک نیروی قوی در خود ایجاد کنید و دلسرد نشوید.
ب ـ سعی کنید همواره تصویر مثبتی از خود بسازید.
ج ـ موفقیت و شکست را معنا کنید.
منبع: ناشناس