تعداد قابل توجهی از زنان برخی از نشانهها یا علایم ناخوشایند و ناراحتکنندهی را طی چرخهی عادت ماهیانه خود احساس میکنند. در عدهیی از آنان این علایم قابل توجه ولی کوتاهمدت بوده و ناتوانکننده نمیباشند. اما برخی دیگر ممکن است یکی دو علایم از دامنهای وسیع علایم را که موقتاً عملکرد طبیعی شان را مختل میکند، داشته باشند. این علایم ممکن است از چند ساعت تا چند ماه دوام کند. نوع و شدت علایم در افراد مختلف متفاوت است. به این دسته از علایم “سندرم پیش از قاعدگی ” PMS یا Premenstrual Syndrome گفته میشود. گرچه این علایم معمولاً با شروع عادت متوقف میشوند، اما در میان تعدادی از خانمها علایم ممکن است در طی این دوره و پس از آن نیز ادامه پیدا کنند.
سندروم معمولاً حدود یک هفته پیش از عادت ماهوار نزد برخی از دختران جوان و خانمها اتفاق میافتد و شامل علایم خاصی از جمله چاقی، تورم یا پندیدگی اندامها، تورم شکم، درد در پستانها، بیحوصلگی، پرخاشگری، حملات گریه، افسردگی، و احساس تنهایی همراه میباشد.
اکثر مردان و در مواردی برخی از زنان در این مورد آگاهی کافی ندارند. از آنجایی که این عارضه با بدخُلقی ، سرد مزاجی، و عصبانیت همراه است، میتواند زمینهی برخورد و کشمکش را بین زن و شوهر یا والدین و دختر خانوادهای که از این عارضه رنج میبرد، فراهم سازد. بدون شک آگاهی در مورد سندروم برای همهی افراد بالغ به ویژه شوهران مهم پنداشته میشود، زیرا بسیاری از روابط زناشویی در این مواقع تیره و تار میشوند و این مساله زندگی خانوادگی بسیاری را آسیب میزند.
علایم معمول سندرم پیش از قاعدگی
شایعترین شکایات وعلایم در این سندروم عبارت اند از:
۱- تغییرات مزاجی یا خُلقی و اثرات روانی آن از قبیل تحریکپذیری (زود زود حسّاس شدن)، ناآرامی، پرخاشگری، فقدان کنترل خود، بیخوابی، مشکل در تمرکز فکری، بیحالی و ضعف، خستگی شدید و البته افسردگی.
۲- احتباس مایعات یا نگهداشته شدن مایعات در بدن که سبب پندیدگی در اندامها میشود (اُذیما)، افزایش وزن، کاهش حجم ادار و درد در پستانها.
۳- مشکلات تنفسی
۴- حساسیتها
۵- نفخ و باد، قبضیت (یبوست)، (تهوع)، تغییر در اشتها، احساس فشار و سنگینی در لگن خاصره و دردهای کمر.
۶ـ مشکلات جلدی/پوستی، جوش صورت وخارشهای پوستی.
۷ـ مشکلات عصبی و سیستم گردش خون: سردردی، (گیجی)، سنکوپ (غش کردن)، کرختی، سوزش و افزایش حساسیت در نهایات اندامها، زود خسته شدن، و تپش قلب.
عوامل عمدهی این سندرم
به نظر میرسد این سندرم وابسته به نوسانات یا عدم تعادل سطح هورمونهای استروژن و پروژسترون باشد. همچنان موارد زیر به عنوان علل ممکن سندرم پیش ازعادت مطرح شده اند:
اول: افزایش آلدوسترون، هورمونی که در تنظیم متابولیسم سودیم، کلورین (کُلر) و پتاسیم شرکت میکند
دوم: تغییر متابولیسم کاربوهایدریتها یا مواد قندی در بدن
سوم: کاهش میزان قند خون
چهارم: علل روانی
درمان
خوشبختانه این سندروم قابل پیشگیری بوده و در مشاوره با دکتر میتوانید داروی لازم را بدست آورده و هر ماه پیش از شروع عوارض آنرا تطبیق کنید!
برخی از روشهای درمان این سندروم :
استفاده از دواهای مُدر پیش از بروز علایم تا از نگهداشته شدن بیش از حد مایعات (احتباس مایعات) در بدن جلوگیری کند.
قرصها یا تابلیتهای خوراکی پیشگیری از بارداری.
پروژسترون طبیعی تزریقی یا شیاف داخل مهبلی.
پروژسترون طولانی اثر برای محدود کردن تغییرات چرخهی عادت ماهانه.
داروهای تسکیندهندهی درد.
داروهای آرامبخش اعصاب.
تغییر رژیم غذایی برای کاهش دریافت قندها و افزایش دریافت پروتئین.
استفاده از ویتامین (بی) به عنوان مکمِل غذایی.
همچنان مراعات نکات آتی ضروری است:
پرهیز از صرف نمک برای چند روز آخر قبل از عادت تا در کاهش نفخ و احتباس مایعات کمک کند.
قطع مصرف کافئین برای کاستن احساس تنش، تحریکپذیری، و کاهش درد پستانها.
افزایش غذا خوردن تا ۶ وعده غذایی کوچک در روز به جای ۳ وعده بزرگتر.
ورزش در هوای آزاد تا ۳۰ دقیقه، ۴ تا ۶ بار در هفته.
خواب در حدود ۸ ساعت در شب.
نگهداشتن یک برنامهی منظم غذایی در صورت امکان.
منابع:
http://www.netdoctor.co.uk/diseases/facts/pms.htm
http://fa.wikipedia.org/
http://www.patient.co.uk/health/premenstrual-syndrome